Wewnętrzne forum NAJLEPSZEJSZEJ Grupy D.

III WyKŁAD: POZNAWANIE SYTUACJI DZIECKA W RODZINIE. WYKŁAD Z DNIA 13.12.2008r.

1. Jakich zasad należy przestrzegać w poznawaniu Rodziny jako środowiska wychowawczego? ->!!!-<

odp.
1. Zasada diagnozy pozytywnej rodziny:

   - poznając cechy środowiska wychowawczo - rodzinnego, poza indentyfikowaniem stanów niepokojących i niekorzystnych, braków i dysfunkcji, badacz musi swym zainteresowniem objąć także pozytywy Rodziny, czyli: zasoby, potencjał, siły.

2. Zasada uwzględniania kontekstu społecznego rodziny:

   - Rodzina kształtuje swoje środowisko wychowawcze pod wpływem układu społeczno - kulturowego, w którym jest osadzona;

   - System Rodziny zawsze w jakiś sposób jest związany z innymi systemami zewnętrznymi.

3.Zasada relatywności wpływów warunków środowiska rodzinnego:

   - Wystepowanie w rodzinach podobnych lub tych samych warunków i cech, nie oznacza identyczności wpływów wychowawczych tych Rodzin, gdyż te warunkowane są kontekstem występowania danej cechu, jej związkami z innymi elementami oraz cechami samej jednostki.

4. Zasada uwzględniania dynamizmu rodziny:

   - Rodzina jako środowisko wychowawcze rozwija sie i zmienia w czasie, przechodząc przezokreślone etapy.

   - Na poszczególnych etapach pojawiają się specyficzne problemy i zadania, formułowane są odmienne wzorce, modele zachowan i relacji, co wymaga przekształcenia istniejacych w rodzinie stylów funkcjonowania opiekuńczo - wychowawczego.

5. Zasada autodiagnozy Rodziny i jego członków:

   - Działania podejmowane przez diagnostę maja sprzyjać doprowadzeniu do samopoznania przez Rodzinę swoich mocnych i slabych stron.

   -> NIE MYLIĆ Z ZASADĄ DIAGNOZY POZYTYWNEJ!


2. Co różni całościową strategię diagnozowania Rodziny od strategii wybiórczej?

odp.
1. diagnoza wybiórcza:
   - uwzględnia wybrane, naistotniejsze dla przebiegu i efektów wychowwczych cechy i warunki Rodzinne. Rozpoznawane są szczegółowo, dokladnie, najczęściej badamy postawy wychowawcze, style wychowawcze, atmosferę wychowawczą.

2. diagnoza całościowa (globalna):
   - przedstawia ogólna charakterystykę środowiska wychowawczego rodziny;
   - uwzględnia  wiele róznych cech i warunków oraz związki między nimi.


3. Wymień postawy zawarte w "Kwestionariuszu dla Rodziny" Marii Ziemskiej.

odp.
górowanie nad dzieckiem, bezradność, koncentracja, dystans.


4. Czego można dowiedzieć się o relacji między Rodzicami, a dzieckiem, analizując te postawy (j.w.)

odp.
GÓROWANIE:
- kierowanie dzieckiem z pozycji zdecydowanej władzy, przewagi;
- podporzadkowanie dziecka w sposób ostry, surowy;
- nie liczenie się z odczuciami dziecka, pragnieniami dziecka.

BEZRADNOŚĆ:
- brak umiejętności radzenia sobie z dzieckiem;
- poczucie bezsilności wobec problemów wychowawczych;
- niezdecydowanie jak podejść do dziecka.

NADMIERNA KONCENTRACJA:
- przesadna troska o dziecko;
- stosunek do dziecka pełen napięcia, niepokoju;
- nadmierne ochranianie;
- tendencja do stosowania wygórowanych wymagań.

NADMIERNY DYSTANS:
- wycofywanie się z bezpośredniej styczności;
- brak czułowści w interakcjach.


5. Scharatkeryzuj style wychowawcze zawarte w kwestionariuszu Marii Ryś. ->!!!<-

odp.
1. Styl demokratyczny:
- wzajemne poszanowanie praw i uczuć;
- wzajemne zaufanie, sympatia, zyczliwość;
- troska o rozwój wszystkich osób;
- luźne sposoby kontroli (nierepresyjne);
- nienarzucanie zachowań;
- niestosowanie surowej represji.

2. Styl autorytarny (autokratyczny):
- dziecko zna swoje obowiązki, prawa, wie, co to jest konsekwecja;
- rodzice sadzą, że okazywanie dziecku uczuć, czy chwalenie go "psuje je";
- ważniejsze są dobrze wypełniane obowiązki, niz troska o zaspakajanie potrzeb i relacje;
- rodzice wychwytuja i krytykują każdy błąd dziecka;
- rodzice nie stosują nagród, a stosują kary;
- rodzina kontroluje relacje pozarodzinne dziecka.

3. Styl liberalny:
- pozostawienie dziecku całkowitej swobody;
- niehamowanie aktywności i spontaniczności rozwoju;
- interweniowanie tylko w wyjątkowych przypadkach;
- brak stawiania wymagań;
- okazywanie zainteresowania sprawami dziecka, tylko wtedy, gdy samo tego żąda.

W stylu kochającym: rodzice otaczają dziecko czułością, miłościa, zostawiajac mu swobode do działań.

W stylu niekochającym: rodzice okazują dziecku obojętność, chlod emocjonalny, nie interesują się jego zyciem.


6. Jakie czynniki może obejmować diagnoza całościowa? ->!!!<-

odp.

1 grupa: Czynniki ekonomiczno - społeczne: 
   - wielkość rodziny i jej struktura;
   - źródła utrzymania rodziny;
   - sprawowanie opieki materialnej nad dziecmi ( warunki mieszkaniowe -> jakość ubioru dzieci, majątek trwały);
   - podział pracy i ról w rodzinie (np. praca zawodowa matki).

2 grupa: Czynniki kulturalne:
   - wykształcenie rodziny;
   - kultura językowa rodziny, majatej "kulturalny'' rodziny;
   - sposoby spędzania wolnego czasu przez członków rodziny;
   - stosunek rodziców do nauki szkolnej dzieci i ich przyszłego zawodu;
   - stosunek członków rodziny do tradycji i nowoczesności;
   - pielęgnowanie obyczaju i podatnosc na zmiany.

3 grupa: Czynniki psychospołeczne:
   - rodzaj i siła wiezi w rodzinie;
   - uznwane i realizowane wzorce zycia rodzinnego;
   - stosunek członkow rodziny do zjawisk patogennych w domu i środowisku;
   - układ i rodzaj postaw oraz środkow oddzialywań wychowawczych;
   - ogólna atmosfera panujaca w środowisku rodzinnym;
   - opinia o rodzinie w miejscu zamieszkania lub w miejscu pracy;
   - charakter kontroli Rodzicow nad dziecmi.